Мамандар  денсаулыққа аса қауіпті дәрілердің тізімін жасады. Қазіргі таңда, әлем болып бұл дәрілерден түпкілікті бастартуда. 

 Анальгин - препарат жанама әсерлерге ие, шамадан тыс қолдану ағзаның бұзылуына әкеледі, яғни:

- Жүрек жүйесінің тарпынан: қан қысымын төмендету.

- Анальгиннің жүйке жүйесіне әсері: конвульсиялар, мигрень.

- Аллергиялық реакциялар: тыныс алу жоллдарының нашарлауы, ангоэдиема, бөртпе, демікпе.

- Қан түзілуі: лейкоциттер, тромбоциттер, базофильдер, эозафинильдер санының азаюы.

- Зәр шығару жүйесі тарапынан: зәр шығару қиынға соғады, ақуыздың пайда болуы, қызыл түспен нәжістің түсуі, нефриттің дамуы.

- Ас қорыту жүйесінің реакциясы: асқазанның ауыруы, аузының құрғауы, жүрек айнуы.

- Ұрықтың белсенділігін төмендетеді.

- Жүктілік уақытында қолдануға мүлдем болмайды, баланың дамуын тежейді.

 Валидол - көршілес федерация шығарып отырған, танымал препарат. Зерттеу барысында, валидолдың жүрекке тигізер пайдасының жоқтығы анықталды. 

- Есірткі секілді, тәуелділігі жоғары, жиі қолдану - ағза қажеттілігін тудырады. 

- «Нитроглицерин» қабылдау кезінде жағымсыз реакциялар арасында бас айналу, беттің терісіне қанның ағуы, терінің қызуы, гипергидроз, қан қысымының төмендеуі, жүрек соғуының жоғарылауы байқалады. 

- Гипотензияға, аяқтың ісінуіне, тыныс алудың қысқаруына, диспепсиялық күйге және организмдегі қант мөлшерінің жоғарылауына әкелуі мүмкін.

- Асқазан-ішек жолдарының проблемаларын, аузындағы құрғақтық сезімін, ұйқысыздық, депрессия, психикалық бұзылыстар, қолдың немесе аяқтың парестезиясына әкеледі.

-Дозаланғанда симптомдар әсері жүрек соғу жиілігінің жоғарылауында, бұлшықет әлсіздігінде, көру өткірлігінің нашарлауында, қарыншалық фибрилляцияда көрінеді. 

- Препарат құрамына кіретін броммен улану -  адамдар үшін өте қауіпті. Дененің бұзылуынан басқа, мұндай жағдай өлім қаупі болып табылады. 

 Кезекті Ресей өнімі "Карволол" дәрісі. Препарат құрамында бейтараптандыратын транквилизатор бар. АҚШ-та бұл препаратты импорттауға тыйым салынған.

- Асқазан мен ішек аумағы жайсыздығы, жүрек айнуы

- Ұйқышылдық, бас айналуы, зейінді шоғырландырудың төмендеуі

- Жүрек ырғағының баяулауы

- Ұзақ уақыт қолданғанда препаратқа тәуелділіктің, «тоқтату» синдромы мен бромизм құбылыстарының пайда болуы мүмкін (орталық жүйке жүйесінің бәсеңдеуі, депрессия, апатия, ринит, конъюнктивит, акне, геморрагиялық диатез, қимыл-қозғалыстың бұзылуы, сананың шатасуы).

- Жиі және тұрақты қолдану тәуелділікті, абстинентті синдромды, психомоторлы қозғыштықты туғызады.

- Орталық жүйке жүйесінің бәсеңдеуі

- Уланудың ауыр жағдайларында – тыныс алудың бұзылуы, тахикардия, аритмия, артериялық қысымның төмендеуі, коллапс ауруларына әкелуі әбден мүмкін. 

 Тағы бір танымал дәрілік өнім - хлорамфеникол (левомицетин) ескірген дәрілер қатарына енеді.

  Препараттың жанама әсерлері: 

- Лейкопения, тромбоцитопения, ретикулоцитопения, қандағы гемоглобин деңгейінің азаюы,

- Бастапқы эритроцитарлық пішіннің цитоплазматикалық вакуолизациясы, агранулоцитоз, апластикалық анемия

- Жүрек айнуы, құсу, диарея, метеоризм, шырышты қабықтың тітіркенуі,

- Ішек микрофлорасының бәсеңдеуі, дисбактериоз, салдарлы зеңдік жұқпа

- Неврит, көру жүйкесінің невриті, көру өткірлігінің және есту қабілетінің төмендеуі

- Бас ауруы, депрессия, сананың шатасуы, делирий, көру және есту

- Галлюцинациялары, көз алмасының салдануы, дәм сезудің бұзылуы

- Тері бөртпесі, есекжем, қызба, ангионевротикалық ісіну

- салдарлы жұқпа дамуы, бактериолиз реакциясының болуы мүмкін.

 Бисептол - аллергиялық реакция қаупіне байланысты бисептол 12 жасқа толмаған балаларға шетелде тағайындалмайды.

   Кері әсері:

- Лейкопения, нейтропения, тромбоцитопения,

- Дене қызуының жоғарылауы, діріл

- Бөртпе, есекжем, едәуір сирек полиморфты эритема, қышу

- Жалған жарғақшалы энтероколит

- Кандидоз

- Дене температурасының жоғарылауы, ангионевротикалық ісіну, түрінде пайда болатын асқын сезімталдық реакциясы, анафилактоидты реакциялар – жөтелмен немесе ентігумен қатар жүретін аллергиялық альвеолит, эозинофильді типтегі өкпе инфильтраты

- Қайтымды гиперкалиемия, гипогликемия, гипонатриемия

- Нейропатия (оның ішінде, шеткергі невриттер және парестезиялар)

- Трансаминаза белсенділігінің және билирубин концентрациясының жоғарылауы, гепатит, холестаз, бауыр некрозы

- Фотосенсибилизация

- Бүйрек қызметінің бұзылуы, интерстициальді нефрит, қандағы мочевинаның, азоттың, қансарысуы креатининінің жоғарылауы, кристаллурия, диурездің артуы, әсіресе шығу тегі жүрекпен байланысты ісінуі бар науқастарда жиі байқалады.

  Мейлі, бұл дәрі-дәрмектерді есептемегеннің өзінде, кез-келген препараттың ағзаға кері әсері болады. Неғұрлым, дәрілік өнімдерге әуес болмағаныңыз, өзіңізге тиімдірек. Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол іздейік.