Кенесары қырғыздарға неге барды?
06-11-2023
Біздің елімізде біршама ақын , жазушылар бар. Соның ішінде халықтың есінде мәңгі сақталған жазушыларымыз: Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мағжан Жұмабаев, Міржақып Дулатов, Жүсіппек Аймауытов, Ахмет Байтұрсынов болды. Себебі оларды алаштың "бес арысы" деп атады.
Алғашында "Алаш автономиясын" құруда өз үлесін қосқан Ахмет Байтұрсынов, Міржақып Дулатұлы, Жүсіпбек Аймауытов, Шәкәрім Құдайбердіұлы, Мағжан Жұмабаевтардың қосқан еңбектері көп болды. Ендігі кезекті біз осы алаштың бес арысы туралы білеміз және мәңгі есімізде қалады. XX ғасырдың басында қазақ халқы аса ірі қоғамдық өзгерістерді бастан кешті. Соның бірі мәдениет пен әдебиеттің, білім мен ғылымның бәрін жұрттың санасына демократиялық ойларды сіңіріп, алға жетелеуге ұмтылған зиялы топ қалыптасты. Оларды халық "бес арыс" деп атады . Халықтың көзін ашып,ой-санасын оятқан осы топтың рухани басшысы Ахмет Байтұрсынов болған. Ахмет Байтұрсынов 1873 жылы 18 қаңтарда қазіргі Қостанай облысының Сартүбек деген жерінде дүниеге келеді. Бала кезінле әкесі сотталған болатын. Бұл оқиға он жасар бала Ахметтің санасына қатты әсер етеді. Мәселенің негізін толық білмегенімен, ол өмірдегі әділетсіздік пен зорлық - зомбылықты, әлеуметтік теңсіздікті көзімен көріп, көңіліне ой ұялатады. Осындай істерді көріп Ахмет қатты қапа болған.
Сол кездегі көздері шел басқан қараң халықты білім алуға шақырған ұлы тұлғалар , осы бес арысымыз болды деп санаймын.